We leven allemaal in bubbels, ja echt dit gaat ook over jou. Je vrienden, je collega’s, je social feed, alles bevestigt vooral wat je al vindt. Dat voelt overzichtelijk, maar kan ook een valkuil zijn. Want het verkleint je wereld en je blik. Juist in communicatie zien we dit vaak terug: bedrijven en organisaties die vooral zenden bijvoorbeeld, vanuit hun eigen perspectief en belevingswereld. Terwijl de echte waarde ontstaat zodra je die bubbel openbreekt en het echte gesprek aangaat.
Meer dan zenden
Als communicatiebureau stappen wij vanzelf al allemaal nieuwe werelden binnen. We verdiepen ons in organisaties, merken en sectoren die soms ver van ons eigen dagelijks leven afstaan. Maar het werkt twee kanten op: ook opdrachtgevers zelf moeten buiten hun bubbel durven kijken. Want een boodschap wordt pas relevant als je écht begrijpt waar de doelgroep vandaan komt, wat hen bezighoudt en wat ze nodig hebben.
Daar ligt vaak ook een grote taak voor ons: onderzoeken wat de doelgroep van onze opdrachtgever wil horen, waar hun behoeftes liggen en hoe de boodschap van een merk bij hen kan landen. Dan gaat communicatie niet langer alleen om een creatieve campagne, maar om het hele proces daarvoor. Soms ís dat voortraject al de campagne. Vaak wordt dat voortraject net iets te klein gemaakt waardoor je de echte essentie mist.
Wanneer je denkt: dit gaat niet over mij
Dat merkte ik persoonlijk zelf bijvoorbeeld bij de campagne “We eisen de nacht op”, over seksuele intimidatie en de onveiligheid die vrouwen ’s avonds en ’s nachts ervaren. Mijn eerste reflex: dit gaat niet over mij. Maar na een paar dagen realiseerde ik me dat ik wél onderdeel ben van het grotere verhaal. Ondanks dat de boodschap van de campagne niet direct aanstuurt op een dialoog, is het wel de kickstarter geworden van een brede landelijke beweging en een besef bij mij. Ook ik loop ’s avonds wel eens op straat. Ook ik heb een verantwoordelijkheid om uit te spreken wat wel en niet oké is en me hierover uit te spreken. Dat ongemak, die realisatie, doet iets. Het opent het gesprek. En precies dat is wat goede communicatie ook moet doen.
Campagnes die van hén zijn
Dat zien we terug in de campagne die we met en voor jongeren maken over het taboe rondom mentale gezondheid. Achter ons bureau (en ergens onderweg) bedachten we het concept en de uitingen, maar het echte verschil ontstond toen we met jongeren hierover in gesprek gingen en het concept toetsten. Hun woorden, hun toon, hun ervaringen vormden de campagne. Ook omdat zijzelf de hoofdrol spelen in de beelden en video’s, zelf content gaan maken, is het geen campagne voor hen, maar eigenlijk van en door hen geworden. Echt een prachtig proces!
Als duurzaam een bubbel wordt
Hetzelfde zien we bij de voedselbeweging Ons Eten. Duurzaam, lokaal, biologisch. Prachtig, maar voor veel mensen klinkt het als een luxe. Voor minima die afhankelijk zijn van aanbiedingen, is het vaak simpelweg niet aan de orde. Dan gaat het gesprek niet over seizoensgroenten, maar over betaalbaarheid en toegankelijkheid.
Door die realiteit mee te nemen, doorbreken we de bubbel. En maken we communicatie die niet blijft steken in idealen, maar aansluit bij de (be)leefwereld van mensen.
In de spiegel kijken
Die spiegel geldt ook voor onszelf. Tijdens onze laatste Buenaday keken we opnieuw naar de B Corp-standaarden. We doen veel goed en zijn we op de goede weg, maar zagen ook waar werk te doen is. Diversiteit bijvoorbeeld. Ons team kent een goede balans tussen mannen en vrouwen, maar veel van ons komen uit vergelijkbare hoeken en idealen. Dat maakt het des te belangrijker om bewust ruimte te maken voor andere perspectieven.
Want ook intern geldt: als je je bubbel niet openbreekt, blijf je jezelf bevestigen.
Gesprek boven polarisatie
Bubbels en wij-zij-denken spelen overal. In de politiek, in maatschappelijke debatten, op sociale media. Het algoritme weet precies wat we willen zien en horen, niet heel divers dus. Polarisatie lijkt vaker de norm te worden. Maar achter elke mening schuilt een verhaal, een zorg of een angst. Je hoeft het niet altijd eens te worden, maar pas als je het gesprek aangaat, ontstaat er contact en begrip en kunnen we samen verder komen. Mensen zijn niet “slecht” om het slecht zijn.
Vrijheid is niet comfortabel
Maar die blik vraagt om lef. Vrijheid van meningsuiting betekent juist óók ruimte laten voor geluiden waar je niets mee hebt. Zoals Femke Halsema zei in Zomergasten: vrijheid is niet altijd comfortabel. Maar zonder dat ongemak staat er uiteindelijk niets stevigs overeind. “We mogen best tegenstanders blijven, als we maar geen vijanden worden.”
Campagnes als bruggenbouwers
Daar ligt de kracht van communicatie. Niet alleen een merk en haar doelgroep verbinden, maar juist bruggen bouwen tussen groepen die elkaar normaal niet vinden. Jong en oud. Mensen met kleine beurzen en duurzame voorlopers. Verschillende politieke of culturele perspectieven. Dáár, waar het schuurt, kun je echt iets veranderen.
Vier manieren om uit je bubbel te stappen
- Lees: Socrates op sneakers van Elke Wiss, over luisteren en vragen die verder gaan dan “wat vind jij?”.
- Luister: Bubbels, de podcast van Jort Kelder en Hannah Prins, twee stemmen uit totaal verschillende werelden die botsen én verbinden.
- Doe: ga bewust het gesprek aan met iemand die anders denkt. Niet om te overtuigen, maar om te begrijpen.
- Reflecteer: kijk om je heen. Hoeveel verschillende stemmen hoor je eigenlijk? En welke mis je nog?
Kortom: communicatie die alleen zendt, blijft veelal hangen in de eigen bubbel. Communicatie die begint bij gesprek, opent werelden.